Obszar LGD
Ogólne informacje na temat powiatu kraśnickiego
Kraśnicki powiat ziemski utworzony został w ramach reformy administracyjnej w 1999 roku. Położony jest w południowo-zachodniej części woj. lubelskiego. Położenie powiatu wyznaczają jego skrajne punkty:
- najdalej na północ – w okolicy Majdanu Bobowskiego: 51o03’34”N;
- najdalej na południe – w okolicy Borowa: 50o46’17”N;
- najdalej na wschód – w okolicy Rudnika II: 22o28’39”E;
- najdalej na zachód – w okolicy Świeciechowa: 21o48’41”E.
Większość terenu powiatu położona jest na obszarze Wzniesień Urzędowskich. Wschodnie krańce powia-tu położone są na Roztoczu Gorajskim i Wyniosłości Giełczewskiej. Wzdłuż zachodniej jego granicy wąskim pasem rozciąga się południowa część Małopolskiego Przełomu Wisły. W południowo-zachodniej części znajdu-je się niewielki fragment Równiny Biłgorajskiej, będącej częścią Kotliny Sandomierskiej. Teren powiatu ma urozmaiconą rzeźbę terenu. Największe deniwelacje występują we wschodniej jego części na Roztoczu Gorajs-kim, a najmniejsze w południowo-zachodniej części na Równinie Biłgorajskiej. Cały powiat znajduje się w do-rzeczu Wisły. Do tej największej rzeki wody odprowadza Wyżnica z Urzędówką, Sanna z Karasiówką i Tuczy-nem, a ze wschodniej części powiatu do Wieprza – Bystrzyca. Na wierzchowinach nie występują naturalne cieki wodne. Pomiędzy dolinami Wisły, Wyżnicy, Sanny i Tuczyna znajduje się jedna z największych w Polsce pus-tek wodnych. Odległości do wody są tu znaczne i osiągają nawet kilka kilometrów.
Na obszarze 1005,34 km2 zamieszkuje ponad 100 tys. ludzi, co daje średnią gęstość zaludnienia przekra-czającą 99 osób na 1 km2. Jest to mniej niż przeciętna gęstość zaludnienia dla Polski. Większość stanowią miesz-kańcy wsi (ponad 61 tys.). Jest również nieznaczna przewaga kobiet nad mężczyznami (51%).
Na skałach węglanowych i lessach wytworzyły się żyzne gleby: rędziny oraz bielice i gleby brunatne na lessach. Stąd też na większośś obszaru została już dawno pozbawiona lasów i zamieniona na pola uprawne. Wię-ksze kompleksy leśne występują w strefie krawędziowej Wyżyny Lubelskiej, gdzie są największe deniwelacje, największe nachylenia zboczy, które z tego względu są są mocno porozcinane przez formy erozyjne. Takim kompleksem leśnym są Lasy Gościeradowskie oraz lasy w okolicy Kraśnika. Główną gałęzią gospodarki w po-wiecie jest rolnictwo. Powiat znany jest przede wszystkim z uprawy owoców miękkich: malin, porzeczek, aronii, agrestu, truskawek i upraw sadowniczych, głównie jabłek.
Na terenie powiatu krzyżują ię ważne szlaki komunikacyjne. Są to drogi krajowe prowadzące z Piotrkowa Trybunalskiego (woj. łódzkie) przez Kielce (woj. świętokrzyskie) do Zamościa (pow. zamojski) i dalej w kierun-ku granicy z Ukrainą (74) oraz droga od granicy z Białorusią przez Białystok (woj. podlaskie), Lublin do Rze-szowa (woj. podkarpackie) i do granicy ze Słowacją (19). Funkcje tej drugiej drogi ma w przyszłości przejąć droga ekspresowa S19. Przebiega tędy również trasa kolejowa z Rzeszowa (woj. podkarpackie) przez Stalową Wolę-Rozwadów (woj. podkarpackie) do Lublina (pow. lubelski).
Największym Zakładem Przemysłowym jest Fabryka Łożysk Tocznych KRAŚNIK S.A. (FŁT). Do nie-dawna duż rolę odgrywały liczne cegielnie. Ta gałąź przemysłu obecnie przeżywa okres recesji. Dużą rolę w go-spodarce powiatu odgrywa również handel. Głównym ośrodkiem miejskim, przemysłowym i handlowym jest Kraśnik. Pewną rolę jako ośrodki handlowe spełniają również siedziby gmin. Inne działy gospodarki, jak np. tu-rystyka nie odgrywają większej roli w gospodarce powiatu, chociaż są tutaj warunki do rozwoju agroturystyki.
Ochrona przyrody:
1. Kraśnicki Obszar Chronionego Krajobrazu obejmuje 292,72 km2 na terenie pięciu gmin powiatu (Dzierzkowice, Kraśnik, m.Kraśnik, Szastarka, Zakrzówek). Jest obszarem o niewielkim stopniu prze-kształcenia środowiska. Na jego obszarze stwierdzono występowanie rzadkich gatunków zwierząt: mie-niak tęczowiec Apatura iris, ogończyk dębowy Thecla quercus, paź królowej Papilio machaon, ropu-cha zielona Pseudepidalea viridis syn. Bufo viridis, grzebiuszka ziemna Pelobates fuscus, makolągwa Carduelis cannabina, myszołów Buteo buteo, smużka Sicista betulina oraz rzadkich gatunków roślin: ligustr pospolity Ligustrum vulgare, obuwik pospolity Cypripedium calceolus, wiśnia karłowata Cera-sus fruticosa i rdestnice Potamogeton natans, Potamogeton pectinatus.
2. Rezerwaty przyrody:
- Natalin
- Marynopole
- Szczeckie Doły
- Wisła pod Zawichostem
3. NATURA 2000:
- Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk „Gościeradów”
- Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk „Przełom Wisły w Małopolsce”
- Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków „Małopolski Przełom Wisły”
4. Pomniki przyrody:
- Olbięcin: grójecznik japoński Cercidiphyllum japonnicum 2 drzewa, głóg szkarłatny
Crataegus coccinea, modrzew japoński Larix leptolepsis, kasztanowiec zwyczajny Aesculus
Hippocastanum 2 drzewa o bwodzie 335 cm, grujecznik japoński Cercidiphyllum japonicum
2 drzewa o obwodzie 240 cm i 250 cm, głóg szkarłatny Crataegus coccinea o obwodzie
105 cm, jesion wyniosły Fraxinus excelsior 2 drzewa o obwodzie 145 cm, jesion pensylwański
Fraxinus pennsylvanica o bwodzie 145 cm, modrzew europejski Larix decidua o obwodzie
290 cm, korkowiec amurski Phellodendron amurense o obwodzie 145 cm, dąb szypułkowy
Quercus robur 4 drzewa o obwodzie 420 – 535 cm- Gościeradów: aleja lipowa Tilia cordata 21 drzew o obwodzie 200 – 520 cm, aleja 5 klonów
zwyczajnych Acer platanoides, olsza czarna Alnus glutinosa o obwodzie 280 cm, jesion wyniosły Fraxinus excelsior 2 drzewa o obwodzie 295 cm i 350 cm, lipa drobnolistna Tilia cordata 5 drzew o obwodzie 195 – 450 cm, lipa szerokolistna Tilia pltyphyllos o obwodzie
360 cm- Annopol: klon zwyczajny Acer platanoides 4 drzewa o obwodzie 250 – 315 cm, dąb
Szypułkowy Quercus robur o obwodzie 250 cm, lipa drobnolistna Tilia cordataI o obwodzie
350 cm- Dąbrowa (gm.Annopol): dąb szypułkowy Quercus robur o obwodzie 472 cm
- Natalin (gm. Annopol): lipa drobnolistna Tilia cordata o obwodzie 425 cm
- Księżomierz: lipa drobnolistna Tilia cordata o obwodzie 520 cm
- Węglin: klon zwyczajny Acer platanoides o obwodzie 290 cm, jesion wyniosły Fraxinus
Excelsior o obwodzie 380 cm- Brzozówka: klon zwyczajny Acer platanoides 2 drzewa o obwodzie 195 cmm i 255 cm, dąb
szypułkowy Quercus robur o obwodzie 300 cm, lipa krymska Tilia x euchlora o obwodzie
300 cm- Stróża: klon jawor Acer pseudoplatanus o obwodzie 600 cm
- Grabówka: klon jawor Acer pseudoplatanus o obwodzie 290 cm
- Wilkołaz: kasztanowiec zwyczajny Aesculus hippocastanum o obwodzie 380 cm, buk Zwyczajny Fagus sylvatica o obwodzie 290 cm, dąb szypułkowy Quercus robur o obwodzie
533 cm, lipa drobnolistna Tilia cordata 280 – 4856 cm- Zakrzówek: Dąb szypułkowy Quercus robur 3 drzewa o obwodzie 300 – 325 cm
- Obroki: dąb szypułkowy Quercus robur o obwodzie 550 cm
- Skorczyce: dąb szypułkowy Quercus robur o obwodzie 400 cm
- Blinów: lipa drobnolistna Tilia cordata o obwodzie 610 cm
- Szczecyn: aleja 5 lip drobnolistnych Tilia cordata o obwodzie 350 – 500 cm
- Łany: zespół źródeł o powierzchni 0,05 ha
- Łychów Gościeradowski: zespół źródeł o powierzchni 0,02 ha
Zabytki:
1. Kościoły i kaplice murowane:
- Boby – kościół neogotycki (gotyk nadwiślański) pw. Najświętszego Serca Pana
Jezusa- Gościeradów – kościół neogotycki (gotyk nadwiślański) pw.Stanisława Biskupa i
Męczennika i św. Jana Chrzciciela- Popkowice – kościół klasycystyczny pw. Trójcy Przenajświętszej
- Stróża – kaplica barokowa na planie trójkąta
- Świeciechów – kościół barokowy pw. św. Małgorzaty i św. Mikołaja
- Urzędów – kościół barokowy pw. św. Mikołaja i św. Otylii
- Wilkołaz – kościół barokowy pw. św. Jana Chrzciciela
- Zakrzówek – kościół klasycystyczny pw. św. Mikołaja
2. Kościoły drewniane:
- Annopol – kościół pw. św. Joachima i Anny
- Blinów – kościół pw. św. Jana Chrzciciela
- Borów – kościół pw. św. Andrzeja Apostoła
- Dzierzkowice – kościół pw. św. Stanisława BM i św. Marii Magdaleny
- Olbięcin – kościół pw. św. Piotra i Pawła
- Rzeczyca Księża – kościół pw. Krzyża Świętego
- Rzeczyca Ziemiańska – kościół pw. Przemienienia Pańskiego
3. Pałace i zespoły dworsko-folwarczne:
- Annopol – pozostałości folwarku parku dworskiego
- Brzozówka – pozostałości parku dworskiego
- Gościeradów – pałac Suchodolskich w otoczeniu parku; spichlerz; pozostałości Folwarku w Wólce Gościeradowskiej
- Obroki – dwór
- Olbięcin – pałac w otoczeniu parku; zabudowania folwarczne
- Popkowice – dwór Piaseckich
- Skorczyce – pozostałości parku dworskiego
- Wyżnica – pozostałości folwarku: czworaki
Turystyka:
1. Szlaki turystyczne (na terenie powiatu kraśnickiego):
- szlak pieszy znakowany niebiesko:
Annopol – Kopiec – Popów (fragment szlaku „Nadwiślańskiego”: Annopol – Dęblin)- szlak pieszy znakowany czerwono:
Annopol – Opoka Duża – Wólka Szczecka (fragment szlaku „Partyzanckiego”:
Annopol – Susiec)- szlak pieszy znakowany niebiesko:
PKP Szastarka – Brzozówka – Stare Moczydła
(fragment szlaku „Centralnego”: Szastarka – Hrebenne)- szlak pieszy znakowany żółto:
Szastarka – Sulów – Zakrzówek – Lipno (fragment szlaku „Dolina Bystrzycy”:
Szastarka – Lublin)- szlak rowerowy znakowany czerwono:
Chruślanki Józefowskie – Bęczyn – Urzędów – Dzierzkowice – Wyżnica – Kraśnik (fragment szlaku: Kazimierz Dolny – Kraśnik)- szlak rowerowy znakowany czerwono:
Kraśnik – Stróża – Słodków – Szastarka – Brzozówka – Stare Moczydła (fragment „Centarlego Szlaku Roztocza”: Kraśnik – Zwierzyniec – Hrebenne – Lwów)