Obszar LGD

Ogólne informacje na temat powiatu kraśnickiego

Kraśnicki powiat ziemski utworzony został w ramach reformy administracyjnej w 1999 roku. Położony jest w południowo-zachodniej części woj. lubelskiego. Położenie powiatu wyznaczają jego skrajne punkty:

  • najdalej na północ – w okolicy Majdanu Bobowskiego: 51o03’34”N;
  • najdalej na południe – w okolicy Borowa: 50o46’17”N;
  • najdalej na wschód – w okolicy Rudnika II: 22o28’39”E;
  • najdalej na zachód – w okolicy Świeciechowa: 21o48’41”E.

Większość terenu powiatu położona jest na obszarze Wzniesień Urzędowskich. Wschodnie krańce powia-tu położone są na Roztoczu Gorajskim i Wyniosłości Giełczewskiej. Wzdłuż zachodniej jego granicy wąskim pasem rozciąga się południowa część Małopolskiego Przełomu Wisły. W południowo-zachodniej części znajdu-je się niewielki fragment Równiny Biłgorajskiej, będącej częścią Kotliny Sandomierskiej. Teren powiatu ma urozmaiconą rzeźbę terenu. Największe deniwelacje występują we wschodniej jego części na Roztoczu Gorajs-kim, a najmniejsze w południowo-zachodniej części na Równinie Biłgorajskiej. Cały powiat znajduje się w do-rzeczu Wisły. Do tej największej rzeki wody odprowadza Wyżnica z Urzędówką, Sanna z Karasiówką i Tuczy-nem, a ze wschodniej części powiatu do Wieprza – Bystrzyca. Na wierzchowinach nie występują naturalne cieki wodne. Pomiędzy dolinami Wisły, Wyżnicy, Sanny i Tuczyna znajduje się jedna z największych w Polsce pus-tek wodnych. Odległości do wody są tu znaczne i osiągają nawet kilka kilometrów.

Na obszarze 1005,34 km2 zamieszkuje ponad 100 tys. ludzi, co daje średnią gęstość zaludnienia przekra-czającą 99 osób na 1 km2. Jest to mniej niż przeciętna gęstość zaludnienia dla Polski. Większość stanowią miesz-kańcy wsi (ponad 61 tys.). Jest również nieznaczna przewaga kobiet nad mężczyznami (51%).

Na skałach węglanowych i lessach wytworzyły się żyzne gleby: rędziny oraz bielice i gleby brunatne na lessach. Stąd też na większośś obszaru została już dawno pozbawiona lasów i zamieniona na pola uprawne. Wię-ksze kompleksy leśne występują w strefie krawędziowej Wyżyny Lubelskiej, gdzie są największe deniwelacje, największe nachylenia zboczy, które z tego względu są są mocno porozcinane przez formy erozyjne. Takim kompleksem leśnym są Lasy Gościeradowskie oraz lasy w okolicy Kraśnika. Główną gałęzią gospodarki w po-wiecie jest rolnictwo. Powiat znany jest przede wszystkim z uprawy owoców miękkich: malin, porzeczek, aronii, agrestu, truskawek i upraw sadowniczych, głównie jabłek.
Na terenie powiatu krzyżują ię ważne szlaki komunikacyjne. Są to drogi krajowe prowadzące z Piotrkowa Trybunalskiego (woj. łódzkie) przez Kielce (woj. świętokrzyskie) do Zamościa (pow. zamojski) i dalej w kierun-ku granicy z Ukrainą (74) oraz droga od granicy z Białorusią przez Białystok (woj. podlaskie), Lublin do Rze-szowa (woj. podkarpackie) i do granicy ze Słowacją (19). Funkcje tej drugiej drogi ma w przyszłości przejąć droga ekspresowa S19. Przebiega tędy również trasa kolejowa z Rzeszowa (woj. podkarpackie) przez Stalową Wolę-Rozwadów (woj. podkarpackie) do Lublina (pow. lubelski).
Największym Zakładem Przemysłowym jest Fabryka Łożysk Tocznych KRAŚNIK S.A. (FŁT). Do nie-dawna duż rolę odgrywały liczne cegielnie. Ta gałąź przemysłu obecnie przeżywa okres recesji. Dużą rolę w go-spodarce powiatu odgrywa również handel. Głównym ośrodkiem miejskim, przemysłowym i handlowym jest Kraśnik. Pewną rolę jako ośrodki handlowe spełniają również siedziby gmin. Inne działy gospodarki, jak np. tu-rystyka nie odgrywają większej roli w gospodarce powiatu, chociaż są tutaj warunki do rozwoju agroturystyki.

Ochrona przyrody:

1. Kraśnicki Obszar Chronionego Krajobrazu obejmuje 292,72 km2 na terenie pięciu gmin powiatu (Dzierzkowice, Kraśnik, m.Kraśnik, Szastarka, Zakrzówek). Jest obszarem o niewielkim stopniu prze-kształcenia środowiska. Na jego obszarze stwierdzono występowanie rzadkich gatunków zwierząt: mie-niak tęczowiec Apatura iris, ogończyk dębowy Thecla quercus, paź królowej Papilio machaon, ropu-cha zielona Pseudepidalea viridis syn. Bufo viridis, grzebiuszka ziemna Pelobates fuscus, makolągwa Carduelis cannabina, myszołów Buteo buteo, smużka Sicista betulina oraz rzadkich gatunków roślin: ligustr pospolity Ligustrum vulgare, obuwik pospolity Cypripedium calceolus, wiśnia karłowata Cera-sus fruticosa i rdestnice Potamogeton natans, Potamogeton pectinatus.

2. Rezerwaty przyrody:

  • Natalin
  • Marynopole
  • Szczeckie Doły
  • Wisła pod Zawichostem

3. NATURA 2000:

  • Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk „Gościeradów”
  • Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk „Przełom Wisły w Małopolsce”
  • Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków „Małopolski Przełom Wisły”

4. Pomniki przyrody:

  1. Olbięcin: grójecznik japoński Cercidiphyllum japonnicum 2 drzewa, głóg szkarłatny
    Crataegus coccinea, modrzew japoński Larix leptolepsis, kasztanowiec zwyczajny Aesculus
    Hippocastanum 2 drzewa o bwodzie 335 cm, grujecznik japoński Cercidiphyllum japonicum
    2 drzewa o obwodzie 240 cm i 250 cm, głóg szkarłatny Crataegus coccinea o obwodzie
    105 cm, jesion wyniosły Fraxinus excelsior 2 drzewa o obwodzie 145 cm, jesion pensylwański
    Fraxinus pennsylvanica o bwodzie 145 cm, modrzew europejski Larix decidua o obwodzie
    290 cm, korkowiec amurski Phellodendron amurense o obwodzie 145 cm, dąb szypułkowy
    Quercus robur 4 drzewa o obwodzie 420 – 535 cm
  2. Gościeradów: aleja lipowa Tilia cordata 21 drzew o obwodzie 200 – 520 cm, aleja 5 klonów
    zwyczajnych Acer platanoides, olsza czarna Alnus glutinosa o obwodzie 280 cm, jesion wyniosły Fraxinus excelsior 2 drzewa o obwodzie 295 cm i 350 cm, lipa drobnolistna Tilia cordata 5 drzew o obwodzie 195 – 450 cm, lipa szerokolistna Tilia pltyphyllos o obwodzie
    360 cm
  3. Annopol: klon zwyczajny Acer platanoides 4 drzewa o obwodzie 250 – 315 cm, dąb
    Szypułkowy Quercus robur o obwodzie 250 cm, lipa drobnolistna Tilia cordataI o obwodzie
    350 cm
  4. Dąbrowa (gm.Annopol): dąb szypułkowy Quercus robur o obwodzie 472 cm
  5. Natalin (gm. Annopol): lipa drobnolistna Tilia cordata o obwodzie 425 cm
  6. Księżomierz: lipa drobnolistna Tilia cordata o obwodzie 520 cm
  7. Węglin: klon zwyczajny Acer platanoides o obwodzie 290 cm, jesion wyniosły Fraxinus
    Excelsior o obwodzie 380 cm
  8. Brzozówka: klon zwyczajny Acer platanoides 2 drzewa o obwodzie 195 cmm i 255 cm, dąb
    szypułkowy Quercus robur o obwodzie 300 cm, lipa krymska Tilia x euchlora o obwodzie
    300 cm
  9. Stróża: klon jawor Acer pseudoplatanus o obwodzie 600 cm
  10. Grabówka: klon jawor Acer pseudoplatanus o obwodzie 290 cm
  11. Wilkołaz: kasztanowiec zwyczajny Aesculus hippocastanum o obwodzie 380 cm, buk Zwyczajny Fagus sylvatica o obwodzie 290 cm, dąb szypułkowy Quercus robur o obwodzie
    533 cm, lipa drobnolistna Tilia cordata 280 – 4856 cm
  12. Zakrzówek: Dąb szypułkowy Quercus robur 3 drzewa o obwodzie 300 – 325 cm
  13. Obroki: dąb szypułkowy Quercus robur o obwodzie 550 cm
  14. Skorczyce: dąb szypułkowy Quercus robur o obwodzie 400 cm
  15. Blinów: lipa drobnolistna Tilia cordata o obwodzie 610 cm
  16. Szczecyn: aleja 5 lip drobnolistnych Tilia cordata o obwodzie 350 – 500 cm
  17. Łany: zespół źródeł o powierzchni 0,05 ha
  18. Łychów Gościeradowski: zespół źródeł o powierzchni 0,02 ha

Zabytki:

1. Kościoły i kaplice murowane:

  • Boby – kościół neogotycki (gotyk nadwiślański) pw. Najświętszego Serca Pana
    Jezusa
  • Gościeradów – kościół neogotycki (gotyk nadwiślański) pw.Stanisława Biskupa i
    Męczennika i św. Jana Chrzciciela
  • Popkowice – kościół klasycystyczny pw. Trójcy Przenajświętszej
  • Stróża – kaplica barokowa na planie trójkąta
  • Świeciechów – kościół barokowy pw. św. Małgorzaty i św. Mikołaja
  • Urzędów – kościół barokowy pw. św. Mikołaja i św. Otylii
  • Wilkołaz – kościół barokowy pw. św. Jana Chrzciciela
  • Zakrzówek – kościół klasycystyczny pw. św. Mikołaja

2. Kościoły drewniane:

  • Annopol – kościół pw. św. Joachima i Anny
  • Blinów – kościół pw. św. Jana Chrzciciela
  • Borów – kościół pw. św. Andrzeja Apostoła
  • Dzierzkowice – kościół pw. św. Stanisława BM i św. Marii Magdaleny
  • Olbięcin – kościół pw. św. Piotra i Pawła
  • Rzeczyca Księża – kościół pw. Krzyża Świętego
  • Rzeczyca Ziemiańska – kościół pw. Przemienienia Pańskiego

3. Pałace i zespoły dworsko-folwarczne:

  • Annopol – pozostałości folwarku parku dworskiego
  • Brzozówka – pozostałości parku dworskiego
  • Gościeradów – pałac Suchodolskich w otoczeniu parku; spichlerz; pozostałości Folwarku w Wólce Gościeradowskiej
  • Obroki – dwór
  • Olbięcin – pałac w otoczeniu parku; zabudowania folwarczne
  • Popkowice – dwór Piaseckich
  • Skorczyce – pozostałości parku dworskiego
  • Wyżnica – pozostałości folwarku: czworaki

Turystyka:

1. Szlaki turystyczne (na terenie powiatu kraśnickiego):

  • szlak pieszy znakowany niebiesko:
    Annopol – Kopiec – Popów (fragment szlaku „Nadwiślańskiego”: Annopol – Dęblin)
  • szlak pieszy znakowany czerwono:
    Annopol – Opoka Duża – Wólka Szczecka (fragment szlaku „Partyzanckiego”:
    Annopol – Susiec)
  • szlak pieszy znakowany niebiesko:
    PKP Szastarka – Brzozówka – Stare Moczydła
    (fragment szlaku „Centralnego”: Szastarka – Hrebenne)
  • szlak pieszy znakowany żółto:
    Szastarka – Sulów – Zakrzówek – Lipno (fragment szlaku „Dolina Bystrzycy”:
    Szastarka – Lublin)
  • szlak rowerowy znakowany czerwono:
    Chruślanki Józefowskie – Bęczyn – Urzędów – Dzierzkowice – Wyżnica – Kraśnik (fragment szlaku: Kazimierz Dolny – Kraśnik)
  • szlak rowerowy znakowany czerwono:
    Kraśnik – Stróża – Słodków – Szastarka – Brzozówka – Stare Moczydła (fragment „Centarlego Szlaku Roztocza”: Kraśnik – Zwierzyniec – Hrebenne – Lwów)